herhangi bir sanatsal, siyasi ya da toplumsal etkinliğin, etkili bir fikir olarak, sistemli olarak kendini kabul ettirme çabasıdır. "taraf olmanın, tutulan köşenin" ilk ana fikridir. propaganda ile yakından ilgilidir. propaganda bütün somut işlevleri (oy kazanma, ürün-hizmet satma, ikna etme...) bir kenara bırakırsak, idelojinin yayılmasını ifade eder. bu da büyük oranda egemen ideolojidir.
mesela, her sinema ürünü, her film neyi anlatırsa anlatsın endüstrileşme ve sömürgecilik faaliyetleri zeminindeki bir dünyada ortaya çıkmasıyla bütün bunlardan bağımsız olmadığı gibi, kapitalizmin yeniden üretilmesidir. şehirli bir sanattır bir kere. teknik, gösterim (sinema salonları, yapımcılar) aşamalarında bunu daha çok ortaya koyar. zaten, ilk zamanlar filmlerin propagandadan hiçbir farkı yoktur. bunu en çok yıkmaya yaklaşan 3. dünya sinemasıdır. çünkü, o güne kadar ki tüm ideolojilere karşı çıkmıştır ve teknik yetersizliğin bile gösterildiği "imge" üzerine kurulu bir sinema anlayışı üretmişlerdir, estetik bağlam da yine bundan bağımsız değildir. Ne var ki, bu bile saf bir şekilde korunamamıştır. Duruşu bile bir taraf. Yani, kamerayı koyduğunuz, seçtiğiniz konu, kadraj, renk yönetimi, kurgudaki bozma-devamlılık-süre-ritim-duygu aktarımı bile bir ideoloji malzemesidir.
sosyal bilimlerin ortaya çıkış süreci mesela. sosyoloji, gelişmiş batı devletlerinin kendi sistemlerini incelediğini bir bilimken, antropoloji de doğu araştırmaları olarak başlamış ve sömürgeleştirilen devletlerin, klanların, toplulukların yapısını incelemek üzerine kurulmuştur. burada bile bir egemen ideolojinin kendini kabulünü sağlaması söz konusu. (gulbenkian komisyonu-sosyal bilimleri açın)
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?