jeneratör

kadından beter bir şeytan icadıdır. benzerlikleri de oldukça fazladır üstelik. ikisi de gürültücüdür öncelikle. özellikle dizel olanları.

deli gibi gürültü çıkartır dizel jeneratörler ama en güvenilir olurlar. özellikle de "kara dizel" dediğimiz eski devasa makinalar... bunların 130 - 150 kva'lık eski rus yapımları mesela... zor çalışırlar, nazlıdırlar, çalışır halleri korkutucudur ama, bir çalıştılar mı susmak bilmezler bir daha; bağdat gecelerini aydınlatırlar hala. benzinli gibi soğuktan sıcaktan pek etkilenmezler. bakımları benzinli kardeşlerine göre çok daha ağırdır ama daha nadir arızalanırlar. ama onlar da diğer tüm jeneratörler (ya da kadınlar gibi) gibi aşırı ilgi isterler. ne kadar ilgi göstersen de nafile. kural hiç değişmez:

en güvenilir jeneratör bile en kritik zamanlarda susar. siz de benim gibi, hayatı boyunca tükketiği tüm elektrik enerjisinin yarısından fazlasını jeneratör denilen makinalardan elde ediyorsanız şayet, gayet bir paranoyak olursunuz; her an aldatılmanız olasıdır. türlü derdi vardır jeneratör denilen makinanın.

benzinlisi mesela. dizel gibi gürültülü değildir tamam ama, daha yüksek devirli çalıştığından daha bi oynak olur. hafif ve taşınabilir olanları misal: içine şeytan girmiş çamaşır makinesi gibi titrer, hatta gezer durur. titreşim yüksek olduğundan parçalar çabuk aşınır, çabuk bozulur. benzin filtresi olayı vardır mesela benzinli jeneratörlerde; başlı başına bir sorundur. karbüratör sonra. insan çoğu zaman kendisiyle ilgilenmez benzinli jeneratörüyle ilgilendiği kadar.

yakıt olayı mesela. başlı başına bir derttir. geçici konaklanılan yerlerde büyük depo bulundurulamaz. bidon lojistiğine geçilir. çoğu yerde bidonla benzin satışı yasaktır. abuk çözümler aranır. yangın bile çıkartılır ama pratik bir çözüm asla bulunamaz. büyük depo da ayrı bir derttir hem. bir kere sorumluluk demek. özellikle sabit bir jeneratörünüz varsa, kesinlikle benzinli bir modeli tercih etmemelisiniz. benzin depolamak her zaman oldukça tehlikelidir. bir başka büyük depo derdi ise 'nasıl olsa yakıt var rahatlığı'dır. yakıt genelde hep pazar gece 22:00 sularında biter.

dizel jeneratörün gürültüsünden şikayetçiyseniz şayet, pek çok jeneratör markasının "super silent" modeli mevcuttur. bunlar arasında dünyanın en popüler mobil jeneratör üreticilerinden biri olan honda'dan tutun ficsher panda'ya, cat'ten, yerli malı aksa'dan kawa'ya kadar pek çok kaliteli sessiz dizel jeneratör bulabilirsiniz. bu tür jeneratörler diğerlerine göre oldukça maliyetli olsa da, özellikle su soğutmalı ve 10 kva üstündeki modelleri en uygun mobil jeneratörlerdir.

özetle jeneratör kullanımındaki en önemli husus düzenli bakımdır. disiplinli bir bakım programına tabi olmayan her jeneratör verimsiz çalışır ve kolay arızalanır. ama bir diğer önemli husus ise jeneratörün yerleştirilmesi ve bulunduğu konumdur. gürültü sebebiyle jeneratörler genelde binaların çatılarına ya da bodrumlarında hazırlanmış sığınaklara yerleştirilmektedirler. bu genelde isabetli bir seçim olmakla birlikte, jeneratörün konumu itibariyle ıslanmayacağı ve özellikle hava soğutmalı modellerinin de mutlaka serin hava alabileceği bir yerde konumlandırılmaları oldukça hayatidir. jeneratör yerleştirilirken dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise topraklamanın rahatça yapılabileceği bir yerde olmasıdır. genelde yükse binaların çatılarına konulan jeneratörlerin topraklanması oldukça zor olmaktadır. kullanacağınız jeneratörü toprak hattı olmaksızın kullanmak oldukça kötü bir fikirdir. saatler/günler/haftalar hatta aylar süren toprak hatsız kullanımınız esnasında başınıza hiçbir şey gelmeyebilir. ama sonuçta jeneratörler ne kadar güvenli görünürse görünsünler, en ufak bir alternatör arızasında binlerde dolar değerinde ekipman ya da beyaz eşyanızı yakabilirler. buna istinaden jeneratörden elde ettiğiniz enerjinin mutlaka topraklanmasını sağlayın ve hatta mümkünse hattınıza bir de ups dahil edin. ups hem enerji devamlılığı sağlayacak, hem de regülatör görevi yapacaktır.

dedik ya kadına benzer jeneratörler diye, ups'li, toprak hatlı, su soğutmalı(ha unutmadan. su soğutmalı olanların radyatör bakımını da mutlaka düzenli yaptırın. radyatörde en az % 50 antifriz olsun. antifriz suyun geç donmasını sağladığı gibi geç kaynamasını da sağlar, daha etkin soğutma sağlar, korozyonu engeller), dizel bir jeneratör adama genelde güven verir ama yine de paranoyak olmak, takip edilmediğin anlamına gelmez. bazen nedensiz susar bir jeneratör. bakarsın bakarsın anlamazsın derdini. yağı vardır, suyu vardır ama çalışmaz meret. küser adama. işte o zaman dikkat ister bir jeneratör. üstüne düşmek gerekir biraz. daha bir yoğun ilgi gerekir. ya stop selenoidi çıkmıştır yerinden, ya bi sensörü arızalanmıştır. ya pis benzin vardır gırtlağında, ya da kısa devre vardır.

dizeli de, benzinlisi de, çanta tipi de 22000 kva'lık ham petrol atığıyla çalışanı da; hepsi özen ister, sevgi ister jeneratörlerin. dili anlaşılsın ister. ne onunla geçer ömür, ne de onsuz. nice entrym jeneratörün aydınlattığı lamba ışığında yazılmıştır bu sözlüğe; kimi zaman benzin bitti diye msn'den off line olmuş, kimi zaman sayesinde anamın babamın sesini duymuşumdur ahizede. kimi zaman çilem olmuştur, çoğu karanlık gecemde umut ışığım. her sabahımda, her akşamımda uğraştığım hayat ortağım olmuştur jeneratörler. ekmek param olmuştur.

sonuçta kendisini pek bi severim ama...