ögrenilmiş çaresizlik...
martin seligman tarafından yapılan bir deneyin sonuçları ile ortaya atılmış olan bir teoridir. deney kabaca şöyle;
kaçış grubu, boyunduruk grubu ve kontrol grubu adı altında üç gruba ayrılmış 24 köpek vardır.
köpeklerin hepsi beyaz bir kabinin içine yerleştirilmiş yatarlarken;
kaçış grubundaki köpeklerin ayaklarına elektrik şoku verilmiştir. odada bulunan bir paneldeki butona basarak elektrik akımını kesmek mümkündür. 30 saniye içinde köpek butona basmazsa şok kendiliğinden kesilmektedir.
bu gruptaki köpekler, kısa süre içersinde butona basmayı öğrenmiş ve şokun süresini azaltmışlardır.
boyunduruk grubundaki köpeklere de aynı şok uygulanmış, ancak bu gruptaki köpekler, butona bassalar dahi akım kesilmeyecek biçimde tezgaha getirilmişlerdir. köpekler butona basmayı denemişler fakat belli deneme sonunda* artık vazgeçmişlerdir.
kontrol grubundaki köpekler de benzer odadadır fakat onlara elektrik şoku verilmemektedir.
bu öğrenme sürecinden sonra köpeklerin hepsi toparlanıp, kısa bir çit ile iki bölmeye ayrılmış bir alana götürülmüş, ve köpeklerin hepsine elektrik şoku verip, çitten karşıya atlamaları beklenmiştir.
yapılan 10 denemenin sonucunda durum şudur;
ikinci -boyunduruk- gruptaki 8 köpeğin* 6'sı hiç bir şekilde çitin karşısına atlamamıştır.
birinci -kaçış- ve üçüncü -kontrol- gruptaki köpekler ise, çitin karşı tarafına atlamışlardır.
aradan bir hafta geçtikten sonra, köpekler yine bu çitle ayrılmış alana getirilmişler; fakat boyunduruk grubundaki 8 köpeğin 5'i, hala tepkisiz kalmış ve çiti geçmek için eylem yapmamıştır.
deneyin sonucu; boyunduruk grubundaki köpeklerin <caps>çaresiz olmayı öğrendiklerine</caps> işaret etmişti.
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?