çerkez ethem

napolyon bonapart hayranı kumandan.

kurtuluş savaşı günlerinde bir adama dahi ihtiyaç varken, tbmm bile kurulmamışken, düşman dört bir yanımızı sarmışken kurşun yarası bile iyileşmem-işken kuvayi seyyare yi kurarak kuvayi milliye ye öncülük etmiş, çete savaşları, gerilla tarzı direniş ile yunan gavuruna karşı çok büyük başarılar kazanmış rütbesiz bir teşkilatı mahsusa eski üyesi, vatanperver, milletperver asabi bir asker.

zamanın içişleri sorumlusu olarak çalışmıştır. nerede bir asayiş bozukluğu varsa müdahale çerkez ethemden gelmiştir.

çerkez ethem'in bu kahramanlığı sadece ethem'e ait bir şey değildir. zamanın çerkezlerinin başarısı, çerkezlerin vatanperverliğinin bir örneğidir.
nasıl ki bir çok etnik gurup var ise türkiyede bunların en büyük çoğunluğu türk kürt ve çerkes ise, çerkesler de vatan müdafasında üzerlerine düşeni gereğinden fazla yerine getirmişlerdir. en bilineni çerkez ethemdir.

çağanoğlu isyanını bastırmış kuvvetlerin başındaki kişi de ethemdir. kabul etmesinin sebebi ise isyanı bastırmak için gönderilen kılıç ali bey ve taburunun tarumar edilmesindendir.

çapanoğlu isyanını bastıran etheme anadoluda kahraman gözü ile bakılmaya başlanmış ve sonraları ismet inönü başta olmak üzere yavaş yavaş saf dışı edilmeye başlanmıştır. ethem bu isyanın sorumlusu olarak Yahya Galip Kargı o zamanki ankara valisini görür ve divanda yargılanması gerektiğini söyler.

mustafa kemalin hakan dediği ve çok sevdiği bu kişi hakan lakablı kişinin yargılanmasını istemesi büyük can sıkmıştır. yozgatta yargılanmasını istemesi ise divanın başı ethem'in ağabeyi çerkez tevfik beydir. Bu olay aranın ciddi ölçüde açılmasının ilk örneğidir.

yozgat ayaklanmasından sonra ankara hükümeti bu başıboş çetelerin biran önce düzenli bir ordu şekline alınması çalışmalarına başladı. buna ilk tepki gösteren çerkez ethemdir.

düzenli ordu dedikleri ve görevlendirdikleri kişiler ise istanbulun işgalinden sonra anadoluya kaçıp gelen subaylardır.
çerkez ethem'in kavgası ve rahatsızlığı bundandır.
bütün isyanları bastırmış, yunan ile çarpmışmış elinden geleni yapmış sonra ankara hükümetinin düzenli ordu ve rütbeli subaylarının altına girmek istememesidir.

girmek istememesinin sebebi ise ismet inönü gibi liyakatsiz bir adamın çerkez ethem gibi kendini ispatlamış ancak rütbesi olmayan birinin başına getirilmesi olayıdır ki bence bu konuda haklıdır.

güç kavgası ethemin kuvayi seyyareyi düzenli orduya katması yada hattı boşaltmasına kadar gitmiştir.

ethem iki ateş arasında kalmıştır. ya savaşıp kardeş kanı dökecek ve iç savaşa sebep olacak yada diyarı terk edecek. diyarı terk etmek demek yunana sığınmak olarak algılansa da yunandan geçiş hattı isteyip gördese gitmiştir.

yunanlılar da böyle bir savaşçının pasife düşmesini memnuniyetle karşılayıp geçiş hattını sağlamışlardır. yunana sığındı, iş birliği yaptı yaptası iftiradır.

Pşevu Ali Bey'in en küçük çocuğu.

Tartışılması bile beyhudedir. hain de değildir vatansever de değildir. vatan evladıdır kahramandır. Yaptığını düzenli ordu bile yapamamıştır. Hataları vardır ancak yaptıklarını egemenliği güçlü bir devletin yapabileceğinden farksızdır.

Tarih ne yazık ki aslanların değil avcıların hikayelerini yazar.

edit: yazacağım uzun uzun.