prens sebahattin

Asıl adı Mehmed Sabahaddin olan Prens Sebahattin, 13 Şubat 1879 tarihinde İstanbul'da doğdu. Annesi Sultan I. Abdülmecit'in kızı Seniha Sultan, babası ise Bahriye Nazırı Gürcü Halil Rıfat Paşa'nın oğlu Mahmut Celaleddin Paşa'dır.
Prens Sabahattin'nin düşüncelerinde, okuduğu siyasal ve toplumsal konulardaki çalışmaların yanı sıra babası Mahmut Celalettin Paşa'nın da rolü büyüktü.

Mahmud Celaleddin Paşa, akrabalık bağının yanında, Sultan 2. Abdülhamid'in de yakın arkadaşıydı. Ancak daha sonra Ali Suavi'nin önderliğini üstlendiği Çırağan Sarayı Vak'asına adı karıştığı gerekçesiyle Adalet Nazırı olduğu kabineden Sultan tarafından azledilmiştir. Yalısında gözetime alınır ve oğulları Prens Sabahattin ve Lütfullah Bey'in eğitimleri ile ilgilenir. O dönemler için yalı bir bakıma özel bir üniversite gibidir. Sabahaddin'in doğa bilimlerine, özellikle kimya, biyoloji, astronomi ve tıbba ciddi bir ilgisi vardır. Sebahattinin sonraki dönemlerinin Paris yıllarında, Sorbonne Üniversitesinde bu konulardaki derslere devam eder. Diğer yandan yirmi yaşında İbn Haldun'un Mukaddime'sini okumaktadır. Bu da onun kapasitesini gösterir. Daha sonra Osmanlıya geri dönen Prens Sabahattin, yirmi yaşında iken Lamartine'den “Jocelyn'i” Türkçe'ye çevirmiştir. Genç yaşlarından itibaren Avrupa fikir hayatı ile yakından temasa geçmiştir. Özellikle Avrupa'nın önde gelen aydınların eserlerini yakından takip etmiştir. Edmond Demolins'in “Anglo-Saksonların üstünlüğünün sebebi nedir?” adlı eseri Prens Sabahattin'in üzerinde derin etki bırakmıştır.

YURT DIŞINA KAÇIŞI
2. Abdülhamid'in baskıları artınca babası ile birlikte 1899 yılında bir Fransız gemisiyle yurttan kaçtılar. Yurttan ayrılmalarından bir süre sonra Abdülhamid, Mahmut Celalettin için idam kararı çıkardı.
Prens Sabahattin, 1899 ile 1908 yılları arasını Fransa'da geçirmiş ve burada ki temsilcileriyle iyi ilişkilerde bulunmuştur.
Mahmut Celalettin Paşa ve oğullarının Paris'e gitmesiyle Jön Türk'ler bir kongre hazırlanması için çalışmalara başladılar. Yayınladıkları çağrıda ülkenin içinde bulunduğu genel durumun tartışılmasını ve 2. Abdülhamid'in istibdat düzeninin bitmesi üzerine toplanılacağı belirtiliyordu. 2. Abdülhamid bu kongreden haberdar olmuş ve yabancı devletlere desteklememeleri için çağrıda bulunmuştu. Kongre, 4 Şubat 1902'de başlayarak 9 Şubat 1902'ye kadar sürmüştü. Bu kongre Osmanlı basınında "Osmanlı Hürriyet perveran Kongresi" olarak geçti. Kongrede başkanlık etmesi için Damat Mahmut Paşa düşünülse de rahatsızlığı sebebiyle Mahmut Celalettin Paşa Fahri başkanlığa, oğlu Sabahattin ise kongreyi yönetmek üzere başkanlığa seçildi. Mısır, Romanya, İtalya, İsviçre ve İngiltere'den birçok delege toplandı.
Prens Sabahattin, 31 Mart Vakası'ndan sonra tutuklandı. Mahmut Şevket Paşa ve Hurşit Paşa'nın yardımıyla serbest bırakıldı. Mahmut Şevket Paşa'nın vurulmasına adı karışınca Paris'e kaçtı. 1919 yılında savaşın bitmesiyle tekrar yurda döndü. Bulunduğu sürece siyasi ve sosyal görüşlerini açıklayan yazılar yazdıysa da politik bir oluşum içine girmedi. 1920 yılında tekrar Avrupa'ya gitti. Cumhuriyeti'in ilanından sonra Osmanlı Hanedanı üyesi olduğu için yurda bir daha dönemedi. Gittiği İsviçre'de Neuchâtel kentinde 1948 yılında vefat etti. Ölümünden sonra kemikleri 1952 yılında Türkiye'ye getirilerek İstanbul'un Eyüp semtinde babasının ve dedesinin mezarlarının bulunduğu Halil Rıfat Paşa türbesine defnedildi.