İletişimin daha kalıcı ve etkili bir biçimde olmasını sağlayacak öncül buluşun üretimi ile ilgili tarihsel süreç. john m. hobson'ın "batı medeniyetinin doğulu kökenleri" kitabından bir bölüm eklemek istiyorum:
Ortaçağ Avrupası'nın en önemli sanayilerinden biri kağıt imalat sanayiidir. kıta içinde ilk olarak 1150'de islam etkisi altındaki ispanya'da imal edilen kağıt, buradan avrupa'ya yayılmıştır. aslında kağıt MS 105 yılında çin'e ts'ai lun tarafından icat edilmiş ve hemen ardından kağıt imalatı başlamıştır. Peki ne zaman avrupa'ya yayılmıştır? Thomas Carter kağıdın batı'ya aşamalı olarak intikal ettiğini söyler. 4. ve 6. yüzyıllar arasında ilk olarak Türkistan'a giren kağıt, burada arada sırada kullanılmıştır. Maveraünnehir ve iran'da kağıt, 751'deki Talas savaşı'ndan çok önce mevcuttur, ancak bu savaş sonrası çinli savaş esirleri oldukça önemli kağıt yapım tekniklerini bu topraklara taşımışlardır.
El-kazvini: savaş esirleri çin'den getirildiler. bunların arasında kağıt imalatını bilen biri de vardı ve bunu uygulamaya başladı. daha sonra kağıt, ilk çıktığı şehir olan semerkant'ın en önemli ürünü oldu ve buradan tüm ülkelere yayıldı.
Gerçekten de 794'ten iribaren kağıt üretimi semerkant'tan bağdat'a kadar yayıldı ve bir arap kağıt ürünü olan damask (şam) kağıdı (avrupa'da charta damascena olarak bilinir) ortaya çıkarak, 15. yüzyıla kadar avrupa'nın en önemli kağıt sağlayıcısı haline geldi. çinliler ve araplar arasındaki ticaret ve diğer bağlantılar arapların bu ürünü daha önce tanımalarına olanak sağlamıştır. Kuran-ı Kerim'de adı geçen ve kağıt anlamına gelen kagaz ile bir diğer eşanlamlı özcük olan qirtas da çin kökenli kelimelerdir.
Bu konuda ilk yenilikler su götürmez bir açıklıkla çinliler tarafından yapılmasına rağmen, araplar da oldukça önemli katkı sağlamışlardır. çinleler yazarken fırça kullanmaktayken, araplar kağıda nişasta ekleyerek üzerine kalemle yazılmasını sağlamışlardır. kağıt imalatı sonradan, 1150'den itibaren islam etkisindeki ispanya kanalıyla avrupa'ya, 11572de fransa'ya ve 1276'da italya'ya sıçramıştır. (çinlilerin icadından tam 1000 yıl sonra.) buradaki islam etkisini, arapça kağıt tomarı anlamına gelen rismah kelimesinin ingilizcede "ream" ve italyancada "risma" olarak kullanılması şeklinde açık olarak görebiliriz.
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?