grup şirketler arasında nakil personelin kıdem tazminatı

Grup veya holdinge bağlı bir şirkette çalışan personelin ihtiyaca göre diğer bağlı diğer şirketlere nakil edilmesine sık sık rastlanmaktadır. Uygulama, yöneticilerinin isteği üzerine (A) şirketinden herhangi bir ay sonu ayrılan kişinin ertesi ayın birinci günü grubun diğer şirketinde işe başlaması şeklinde yürütülmektedir.

Böyle bir durumda 2 alternatif söz konudur:

I-) Ayrıldığı şirkette İş Kanununa göre ihbar ve kıdem tazminatı ödenebilir. Yeni şirkette, yeni bir iş akdiyle sıfırdan başlatılabilir. İhbar tazminatı, ihbar öneli kullanılarak çalıştığı yıla göre önceden bilgi vermek şeklinde uygulanabilir. Veya nakit ödenir.

Bu yol genelde iki sebeple uygulanmamaktadır.

a) Kıdem tazminatı ödenen personelin diğer işyerine gitmeyerek, işten ayrılma ihtimali ortaya çıkmaktadır.

b) Lüzumsuz ihbar tazminatına sebep olmaktadır.

Dolayısıyla iş dünyasında aşağıda yazılı ikinci alternatif uygulanmaktadır.

II-) Personelin ayrıldığı (A) şirketi ile işe başlayacağı (B) şirketi arasında bir sözleşme yapılması gerekmektedir. Bu sözleşmede HİZMET AKDİNİN DEVİR EDİLDİĞİ, personelin KIDEM TAZMİNATI, SENELİK İZİN V.S tüm haklarının (B) şirketine devir edildiği yazılmalıdır. Personel (B) şirketinden istifa ederek ayrılırsa kıdem ödenmesi sözkonusu olmayacaktır. Kıdem ödenmesini gerektiren bir sebeple ayrılırsa toplam kıdem tazminatını son çalıştığı (B) şirketi ödeyecektir. Kıdem tazminatının (A) şirketinde çalışılan SÜREYE İSABET EDEN ve (A) şirketindeki SON ÜCRETİNE göre hesaplanacak kıdem tazminatı tutarının (B) şirketi tarafından KDV’siz fatura ile (A) şirketine yansıtılacağı yine sözleşmeye yazılmalıdır.

Bazen (B) şirketinden de (C)’ye oradan da (D) şirketine nakil olabilir. Yapılacak sözleşmelerde son şirket (D) kendi üzerinde kalan payın haricini (A) (B) ve (C) şirketlerine yansıyabilir. Bütün bu hususlar sözleşmede yazılmalıdır.

SÖZLEŞME YAPILMAZSA, iki sorun ortaya çıkabilir.

1-) (A) işyerinden kıdem ödenmesini gerektirmeyen bir şekilde çıkış işlemi yapıldığı için daha sonra (B) şirketince yansıtılan faturanın dayanağı olmadığı için (A) şirketinde gider kabul edilmez.

2-) Kıdem tazminatının tamamını ödeyen son şirket tamamını gider yazamaz. Çalışma sürelerine göre yapılacak hesap sonucu (A) şirketine isabet eden kıdem tazminatı, tazminat sayılmaz. Ücret kabul edilerek vergilendirilmesi gerekir.

İş Kanununda açıkça karşılığı bulunmayan bu konuda, büromuza gelen sorulara yıllardır yukarıdaki cevap verilmektedir. Bu görüşümüzün dayanağı şunlardır.

1-) YARGITAY HUKUK GENEL KURULU 17.1.2007 tarih ve E.No:2007/9-9 ve K.No:2007/16 kararında; “HİZMET AKDİ DEVRİ BULUNMASI” halinde kıdem tazminatı hesabı yapılırken tüm şirketlerde geçen sürenin toplamının esas alınmasının mümkün olduğu belirtilmiştir.

2-) YARGITAY 9. Hukuk Dairesi 26.3.2007 tarih ve E.No: 2006/23059 ve K.No: 2007/8521 kararında; “Dairemizin köklü içtihatlarına göre kıdem tazminatının tamamından son işveren ancak önceki işverenler de kendi işyerlerinde geçen hizmet süresi ve o tarihteki ücrete göre belirlenecek kıdem tazminatı miktarı ile sınırlı olarak sorumludur. Öte yandan yıllık ücretli izin alacağı son işverence ödenmesi gerekir.” Hükmü bulunmaktadır.

3-) 60 Sıra No.lu Katma Değer Vergisi Sirkülerinin 1.2. maddesine göre kıdem tazminatı devir işlemleri KDV’ne tabi değildir.

4-) Yukarıdaki örneğimizde belirtilen son çalışılan (B) şirketinin kıdemi ödeyemediği, bu durumda ilk çalışılan şirket (A) öderse gider yazıp, yazamayacağını İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığına soran firmaya şu cevap verilmiştir. İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının 27.11.2012 tarih ve KVK 8-3090 sayılı özelgesindeki; “eski işçinize ait kıdem tazminatı kanundan veya sözleşmeden kaynaklanmaksızın şirketinizce ödeneceğinden safi kurum kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.” İfadesinden SÖZLEŞME yapılmış olsaydı gider kabul edileceği anlamı çıkmaktadır.

Şerif ARI

Yeminli Mali Müşavir http://www.saymmas.com.tr/?p=880